بیماری هاری و سفارش های خودمراقبتی برای پیش گیری از آن
آزینیک: هاری نوعی عفونت ویروسی دستگاه اعصاب مرکزی است که قابل انتقال بین حیوان و انسان بوده و بطور معمول بواسطه گزش حیوان هار به انسان منتقل می شود؛ این بیماری کشنده است و در نتیجه باید راه های تشخیص و درمان آنرا بدانیم.
به گزارش آزینیک به نقل از ایسنا، متاسفانه در سالهای اخیر موارد حیوان گزیدگی در کشور به سبب افزایش تعداد سگ های ولگرد در شهرها و روستاها، رو به افزایش بوده و اگر اقدامی جدی برای جمع آوری سگ های ولگرد انجام نشود، پیشگیری و مقابله با حیوان گزیدگی و کنترل بیماری هاری، روز به روز دشوارتر خواهد شد.
بیماری هاری چیست؟
هاری نوعی عفونت ویروسی دستگاه اعصاب مرکزی است که قابل انتقال بین حیوان و انسان بوده و بطور معمول بواسطه گزش حیوان هار به انسان منتقل می شود و در صورت بروز علایم بیماری در انسان، متاسفانه همیشه (در ۱۰۰ درصد موارد) کشنده است، اما خوشبختانه با وجود کشندگی بالای بیماری، در صورت انجام تمامی مراحل پیشگیری و درمان شامل شست وشوی صحیح محل گزش با آب و صابون و مواد ضدعفونی کننده، واکسیناسیون و تزریق بموقع سرم ضدهاری، می توان از مبتلاشدن به هاری پیشگیری کرد.
راه های انتقال بیماری هاری
ویروس هاری هنگام گزش و بوسیله بزاق حیوان هار به انسان انتقال می یابد. ویروس می تواند بوسیله تماس بزاق حیوان هار با خراش پوستی، چشم و غشاهای مخاطی دهان، مقعد و واژن وارد بدن انسان شده و موجب بروز هاری در انسان شود. ویروس بعد از ورود به بدن، در عضلات تکثیر یافته و خودرا به سیستم اعصاب مرکزی می رساند و نهایتاً به غدد بزاقی انتشار می یابد.
نشانه های بیماری هاری در انسان
دوره کمون (نهفته) بیماری در انسان حدود دو تا سه ماه است، اما ممکنست از چند روز تا یکسال هم طول بکشد. مدت این دوره، بستگی به مقدار ویروس وارد شده به بدن، محل گزش و شدت زخم دارد. در صورت گزش در قسمت سروگردن و ناحیه تناسلی، خطر مبتلاشدن به هاری بیش از مواقعی است که گزش در سایر نواحی بدن باشد. نشانه های بیماری شامل احساس اضطراب و نگرانی، سردرد، افزایش مختصر درجه حرارت بدن و بی قراری، درد و خارش در محل زخم، افزایش ترشحات بزاق، گرفتگی های عضلات تنفسی و تشنجات عمومی و در موارد نادر، هاری فلجی و کماست. پس از بروز علایم، بیمار حداکثر دو هفته عمر می کند.
نشانه های بیماری هاری در حیوانات
این بیماری در همه حیوانات خونگرم ممکنست دیده شود، اما سگ ها بیش از بقیه در معرض خطر هستند. علایم در سگ ها شامل رفتار غیرطبیعی، اضطراب غیرعادی، افزایش تحریک پذیری و بی اشتهایی است. طی یک تا دو روز علایم اضطرابی بالا رفته، حیوان حالت تهاجمی به خود می گیرد و تمایل شدیدی به گاز گرفتگی اشیاء، حیوانات و انسان ها حتی صاحب خود، نشان میدهد. اغلب خودرا نیز گاز گرفته و زخم های شدیدی در بدن خود به وجود می آورد. به سبب فلج عضلات حلق، بلع بزاق برایش امکان پذیر نیست که منجر به افزایش ترشحات بزاقی و تغییر صدای حیوان می شود.
شکل آرام یا بی صدای بیماری، نشانه های فلجی دارد و مرحله تحریکی بسیار کوتاه است یا وجود ندارد. فلج از عضلات سر و گردن شروع شده و بلع را مشکل می کند؛ بطوریکه گاه صاحب حیوان، مشکوک به وجود جسم خارجی مثل استخوان در گلوی حیوان می شود. فلج به دست ها و پاها گسترش یافته و نهایتاً منجر به مرگ حیوان می شود.
در گربه ها در بیشتر موارد بیماری به شکل تهاجمی و علایم شبیه هاری در سگ است. روباه، شغال و گرگ نیز در مقابل ویروس حساس بوده و اکثرا به نوع خشمناک بیماری گرفتار می شوند.
پیشگیری از هاری در انسان
با توجه به این که در بیشتر موارد ویروس هاری بوسیله گزش سگ هار به انسان انتقال می یابد، یکی از مهم ترین راهکارهای پیش گیری از هاری در انسان، پیشگیری و کنترل هاری در سگ هاست. بدین سبب ضمن کنترل جمعیت سگ های بی صاحب و ولگرد، لازم است همه افراد جامعه در مورد چگونگی پیش گیری از هاری بدنبال گزش حیوانات و رعایت احتیاطات لازم در برخورد با سگ های غریبه آموزش ببینند.
اقدامات لازم در افراد گزیده شده
تمام افرادی که توسط حیوان مورد گزش قرار می گیرند، باید برای انجام اقدامات پیشگیری به نزدیک ترین مرکز خدمات جامع سلامت مراجعه کنند. نخستین اقدام بعد از گزش، شست وشوی تمامی جراحت حداقل به مدت ۱۵ دقیقه و ضدعفونی کردن محل زخم با الکل یا بتادین است. همین طور انجام واکسیناسیون هاری ضرورت دارد. در صورت نیاز، سرم ضدهاری در محل جراحت تزریق می شود.
بنابر اعلام گروه آموزش و ارتقای سلامت معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، در افرادی که در خطر مبتلاشدن به این بیماری قرار دارند، واکسیناسیون باید پیش از تماس با حیوانات صورت گیرد. این افراد شامل دامپزشکان، طبیعت گردانان، آتش نشانان، غارنوردان، شکارچیان، محیط بانان و... هستند.
توصیه های خودمراقبتی پیش گیری از حیوان گزیدگی و کنترل بیماری هاری
- بیشترین موارد حیوان گزیدگی انسان ها، توسط سگ ها روی می دهد. بدین سبب از نزدیک شدن به سگ های ولگرد و بدون صاحب بپرهیزید.
- حیوانات اهلی و وحشی نیز می توانند آلوده به ویروس هاری باشند. بدین سبب از آزار و اذیت و نزدیک شدن به حیوانات پرهیز کنید.
- در صورت بروز گزش یا تماس با حیوانات به صورتی که منجر به مجروح شدن یا خراش پوستی شود، بلافاصله به نزدیک ترین مرکز خدمات جامع سلامت مراجعه کنید. فراموش نکنید که ممکنست حیوان مبتلا به هاری باشد و شما ندانید.
- پنجه کشیدن گربه، همانند گاز گرفتن شمرده می شود و نیازمند انجام اقدامات پیش گیری از هاری است.
- در صورت حیوان گزیدگی، نخستین اقدام شست وشوی محل گزش با آب و صابون به مدت ۱۵ دقیقه است.
- در صورتیکه سگ یا گربه نگهداری می کنید، باید هر ساله آنها را نسبت به بیماری هاری واکسینه کنید.
این مطلب آزینیک را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط آزینیک
نظرات خوانندگان آزینیک در مورد این مطلب